Ξέρουμε ότι υπάρχουν στιγμές, μέρες ή και μεγαλύτερες περίοδοι στον Αυτισμό που το παιδί παρουσιάζει μια εικόνα επιδείνωσης των δυσκολιών του.
Ενδεχομένως τότε το παιδί να χάνει ακόμα και προϋπάρχοντα ενδιαφέροντά του ή/και να κυριαρχείται από θλίψη, θυμό, απόσυρση και όχι σπάνια επιθετικότητα και εναντίωση.
Είναι περίοδοι που ακόμα και κατακτημένες δεξιότητες δείχνουν να μην εκφράζονται ή να βρίσκονται σε αναστολή.
Ο αρνητικός αντίκτυπος αυτής της εικόνας του παιδιού είναι πιθανό να ενεργοποιεί έναν φαύλο κύκλο ματαίωσης και απογοήτευσης στους γονείς αλλά κ άλλους εμπλεκόμενους φροντιστές ή θεραπευτές.
Πολλοί χρησιμοποιούν τον όρο παλινδρόμηση ή πισωγύρισμα για να περιγράψουν αυτήν την κατάσταση.
Εμείς θα προτιμήσουμε να περιοριζόμαστε στη περιγραφή της κατάστασης κάθε παιδιού κάθε φορά χωρίς να ονομάζουμε ή να βάζουμε τίτλο.
Στο κάτω κάτω δεν υπάρχει ψυχική διεργασία που να υποστηρίζει το σενάριο της επιστροφής σε ένα προηγούμενο αναπτυξιακό στάδιο του ατόμου.
Τον όρο παλινδρόμηση μπορούμε να τον συναντήσουμε σε ειδικές οργανικές καταστάσεις και πιο συγκεκριμένα σε περιπτώσεις (που δεν είναι σπάνιες στον Αυτισμό) επιληπτικών ή επιληπτικοειδών επεισοδίων. Που όμως δεν θα αναλύσουμε εδώ.
Η οργανικότητα πάντως είναι το πρώτο ίσως πεδίο που θα πρέπει να ανατρέξουμε για πιθανές απαντήσεις για την επιβαρυμενη εικόνα του παιδιού.
Από έναν πονόδοντο, μια φλεγμονή, μια δυσλειτουργία του εντέρου, ιογενής λοιμώξεις κ άλλες ορμονικές διαταραχές μπορούν να πυροδοτησουν εικόνα έντασης και επιδείνωσης στο παιδί.
Γι αυτό και κρίνεται απαραίτητο ο ενδελεχής ιατρικός έλεγχος της σωματικής υγείας του παιδιού σε περιόδους έντασης.
Αφού αποκλειστεί το σενάριο της οποιαδήποτε σωματικής νόσου αρχίζουμε να ελέγχουμε μια σειρά από πιθανούς παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την εικόνα του παιδιού.
Αυτά είναι
Σημαντικά γεγονότα ζωής (απώλειες, νέα μέλη στην οικογένεια)
Αλλαγές στην οικογενειακή ζωή (απόλυση ή έναρξη εργασίας για γονέα)
Αλλαγή σπιτιού, καθημερινότητας, ρουτινών
Αλλαγή κλίματος μετάβαση σε διαφορετική εποχή του χρόνου
Μεταπτώσεις και αλλαγές στο συναίσθημα των προσώπων αναφοράς του παιδιού.
Μεταβάσεις σε επόμενο αναπτυξιακό στάδιο (έναρξη σχολείου, εφηβεία)
Αλλαγές στο σχολικό πλαίσιο
Απορριπτικά ή αγχογόνα περιβάλλοντα στα οποία το παιδί εκτίθεται.
Σημαντική αύξηση των ωρών αδράνειας
Σε κάθε περίπτωση αυτές οι περίοδοι είναι η στιγμή που ίσως όλοι όσοι εμπλεκόμαστε στην φροντίδα και εκπαίδευση των παιδιών καλούμαστε να κρατήσουμε το δικό μας συναίσθημα σταθερό και σίγουρο. Να παρέχουμε ασφάλεια και στοργή δίνοντας περισσότερο χρόνο στο παιδί να κατανοήσει και τελικά να προσαρμοστεί στην οποια νέα κατάσταση. Είναι σημαντικό να παραμένουμε υγιή πρότυπα για το παιδί κ να δείξουμε κυρίως με τη δική μας διαχείριση πως η πίστη και η αποδοχή του παιδιού δεν κλονίζονται ούτε αμφισβητούνται ακόμα και τις πιο δύσκολες μέρες.
